Қазақстандағы патриотизм: бірлік пен азаматтық жауапкершілік құндылықтары

Қазақстандағы патриотизм тек сөз емес, ол іс-әрекетке, жауапкершілікке және елдің болашағын құруға қатысуды білдіреді. Қазақстандықтар Отанға деген сүйіспеншілігін еңбек, бастама және өзара көмек арқылы көрсетуде, патриотизмді бірлік пен жаңарудың күшіне айналдыруда, деп хабарлайды Cronos.Asia.

Патриотизм бүгінде жаңа қырынан көрінуде, бұл сөзбен емес, мемлекет болашағын құруға қатысумен, жауапкершілікпен және елді жақсы жаққа өзгертуге дайын болуымен көрінеді. Қазақстан бірлік пен тұрақтылық құндылықтары жаңа дыбысқа ие болған жаңару кезеңін бастан өткеруде. Жастар қоғамдық бастамаларға, еріктілер жобаларына, қалалық реформаларға белсенді қатысады. Бұл Отанға деген сүйіспеншіліктің заманауи көрінісі жәй декларация емес, әрекет арқылы көрінуде. "Ел болам десең – бесігіңді түзе" дегенге бағытталған, тәрбие құрылған мемлекетте қазіргі кезде мәңгілік ел болуға деген ұмтылыстар айқын көрінуде. Бұл мақалада Қазақстанның тірі, белсенді патриотизмі туралы айтылады.

Патриотизм мемлекеттің бірлігі мен тұрақтылығының негізі ретінде

Патриотизм – бұл тек отанға деген сүйіспеншілік туралы сөздер жиынтығы емес. Бұл халықтың ыдырау сәттерінде мемлекеттілікті сақтау және оны жаңару дәуірінде қайта қарастыру үшін тарихи дамыған қабілеті. Қазақстанда патриотизм жауынгерлік идеяларда емес, жаратылыс құндылықтарында, яғни жерге, еңбекке, бейбітшілік пен келісімге құрметпен қалыптасты. Дәл осы тіректер қазақстандық мемлекеттіліктің іргетасы болды және көпұлтты қоғамды мағынаның біртұтас кеңістігінде ұстайтын нәрсе болды.

Қазіргі патриотизм – бұл ескерткіштерде қатып қалған өткен емес, алға жылжу. Ол жалпы жауапкершілікті алуға, бір-бірін тыңдай білуге, дәрігердің, мұғалімнің, еріктінің, әскери, кәсіпкердің жұмысына құрметпен қарауға дайын екендігінде көрінеді. Бұл патриотизм шерулерде емес, күнделікті өмір мен мемлекеттің өміріне қатысу этикасында, адамдардың өзгерісті күтпей, өзгерістің бір бөлігіне айналуына талпыныстарын білдіреді.

Қазақстандық бірегейлік бейбітшілік пен келісім идеясынан, саяси ұран ретінде емес, өмірлік қажеттілік ретінде өсті. Біз келісім үнсіздіктен туындамайтынын білеміз, ол айырмашылықты құрметтеу үшін туады. Сондықтан бізде Ту мен ұлттық ою-өрнектер, мемлекеттік тіл мен ана тіліндегі үстеулер, әнұран мен балалар бесік жыры бірдей құрметтеледі. Бұл рәміздер тек мемлекеттік емес, сонымен қатар жеке. Олар Тәуелсіздік шекарада емес, адамдардың ішкі бірлігінде екенін еске салады.
Шынайы тұрақтылық бір саяси шешімнің нәтижесі бола алмайды. Ол сенімнен, есте сақтаудан және жалпы еңбектен өседі. Азаматтар елге қатысуды сезінгенде, мемлекет абстрактілі құрылымға емес, тірі организмге айналады. Қазақстан бүгінде патриотизм қайтадан сөздерді емес, жетілуді талап ететін сәтті бастан кешуде. Бұл сыртқы жарқыраудың патриотизмі емес, бұл ақыл мен жүректің ішкі тәртібі, біз өзіміз жасайтын болашаққа жауапты болу мүмкіндігі.

Қазақстандағы отансүйгішті пен тұрақтылығының мәнін айқындаған оқиғалар

Патриотизмді мемлекеттілік қалыптасқан нақты іс-әрекеттер мен тарихи шешімдер контекстінен тыс түсіну мүмкін емес. Оның шынайы мазмұны сөзбен емес, елдің даму бағытын анықтайтын әрекеттер тізбегімен ашылады. Қазақстан тарихының әрбір бетбұрыс кезеңі, бұл жай ғана саяси факт емес, сыртқы мән-жайлар ішкі жинақылық пен айқын таңдауды талап ететін кезде ұлттық сипаттың, қоғамның жетілуінің және орнықтылықты сақтау қабілетінің көрінісі.

Кесте 1. Тәуелсіз Қазақстанның тарихи кезеңдері Ұлттық даму мен құндылық патриотизмнің көрінісі ретінде

Бұл оқиғалар қазақстандық патриотизмнің пафостан емес, жауапкершілік тәжірибесінен өскенін көрсетеді. Ол өткеннің табынуына негізделмеген, бірақ болашаққа бағытталған, бұл болашақта еңбек, қадір-қасиет және мемлекеттің дамуына қатысу бағаланатын құндылықтар қалыптасуда. Мемлекет абстракцияға емес, жалпы күш-жігердің кеңістігіне айналды. Бұл тәуелсіздікті тірі құндылыққа, ал бірлікті қазақстандық тұрақтылық пен ертеңгі күнге деген сенімнің берік іргетасына айналдырады.

Қорытынды

Қазақстандағы заманауи патриотизм салтанатты ұран болудан қалды, ол азаматтық қатысудың ішкі этикасына айналды. Бұл эмоция емес, мемлекетке билік институты ретінде емес, әрқайсысы тәртіп, даму және әділеттілік үшін жауап беретін ортақ үй ретінде құрметпен көрінетін саналы ұстаным.

Бүгінгі Патриотизм – бұл Отанға деген сүйіспеншілік қана емес, сонымен бірге оның мағынасын қорғауға дайын болуды көрсетті. Оның күші риторикада емес, ұлттың айырмашылықтарда бірлікті сақтау қабілетінде, өзгерістерге деген сенімде және қиындықтарда тұрақтылықта көрінеді. Бұл бірлік пен тұрақтылық құндылықтарын декларацияға емес, қоғамдық дамудың практикалық ресурсына айналдырады.

Мемлекеттік рәміздерге Туға, Елтаңбаға, Әнұранға ұқыпты, құрметпен қарау құрметтің сыртқы түрін емес, есте сақтаудың, шынайы құрметтеудің және қасиетін сезінудің ішкі мәдениетін көрсетеді. Мемлекеттік нышандар мемлекет пен елдің ғана қадірі мен қасиетінің көрсеткіші болмауда, ол жеке адамның өмірі мен болашағының нышаны болып қабылданып, мемлекеттік рәміздерге деген ерекше құрметті қалыптастыруда.

Қазақстан патриотизм сөйлеу мен көрсеткіш санымен емес, іс-әрекет сапасымен өлшенетін кезеңге кірді. Бұл мемлекеттің тұрақтылығы азаматтардың жауапкершілігінен туындайды деген жетілуді, хабардарлықты және сенімді талап етеді. Сондықтан шынайы патриотизм бұл өткен емес, болашақ, онда Отанға деген сүйіспеншілік ойлау формасы мен адамның қадір-қасиетінің өлшеміне айналады.

Автор: Айнұр Бақытжанова, әлеуметтанушы // арнайы Cronos.Asia үшін